Δευτέρα 21 Ιουλίου 2014

"Το πρόσωπο και το προσωπείο" Χεσούς Δίας


"Η αλήθεια και η αληθοφάνεια ενός χαρακτήρα"

   Τελειώνοντας την ανάγνωση του μυθιστορήματος του κουβανού Χεσούς Δίας μου έμεινε η αίσθηση ότι η αξία του βρίσκεται σε ορισμένα σημεία δόμησης και ενδοσκόπησης των ηρώων του. Ένας χαρακτήρας δεν είναι δεδομένος, αλλά χτίζεται με τα κατάλληλα ερεθίσματα, ή ίσως καλύτερα χρειάζεται το κατάλληλο ερέθισμα-σκούντημα για να λειτουργήσει το άτομο ανάλογα με μία απαίτηση, σαν τον σκηνοθέτη που κινητοποιεί τον εσωτερικό κόσμο ενός ηθοποιού. Στη ζωή δηλαδή δεν υπάρχουν περσόνες, άνθρωποι-σύμβολα, αλλά μια αναδομούμενη και συχνά αντιφατική σειρά πράξεων μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο.
 Ο συγγραφέας πλάθει ένα μυθιστορηματικό χαρακτήρα καθ΄ομοίωσή του, διανοητικά τουλάχιστον...Ο αναγνώστης αποδέχεται την ύπαρξη του χαρακτήρα αυτού παρά τη διαφορετικότητά του, ίσως και εξαιτίας της διαφορετικότητάς του, διανοητική τουλάχιστον,,,
   Τι συμβαίνει όμως όταν ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας είναι ηθοποιός και υποδύεται έναν άλλο χαρακτήρα; Δύο πλαστοί χαρακτήρες μπλέκονται σε ένα πρόσωπο και η ισορροπία φαντασίας-πραγματικότητας χάνεται για δεύτερη φορά. Η αφηγηματική τεχνική βέβαια γνωστή...ήδη από τον Σαίξπηρ...θέατρο μέσα στο θέατρο...εγκιβωτισμός...στο μυθιστόρημα όμως του Χεσούς Δίας οι ηθοποιοί εμβαθύνουν στο ρόλο τους...βυθίζονται σ΄ αυτόν...συζητούν για το ρόλο τους...και εναλλάσσονται αφηγηματικά...ένας αφηγηματικός πλουραλισμός που φωτίζει ποικιλοτρόπως το έργο...και μέσα από το ρόλο τους ανοίγεται η ζωή τους και μέσα από τη ζωή τους αποκαλύπτεται η Κούβα, η Κούβα του Φιντέλ Κάστρο. Και εγείρεται αμείλικτο το ερώτημα: σ΄ αυτή την Κούβα του Φιντέλ έχει ο καλλιτέχνης τα περιθώρια της ελεύθερης έκφρασης;
   Μια ομάδα ηθοποιών λοιπόν, πέντε στο σύνολο, και κομπάρσοι βέβαια, αλλά οι πρωταγωνιστές είναι πέντε...η Αρκούδα (παρατσούκλι να σου τύχει...), η Οφηλία, η Μάιρα, ο Μάριος, η Άννα...όλοι τους διαφορετικοί, αλλά ταυτόχρονα και μια γροθιά...συμμετέχουν στα γυρίσματα μιας κινηματογραφικής ταινίας...η πλοκή της ταινίας απλή...το δράμα μιας γυναίκας, της Ίριδας, που την υποδύεται η Οφηλία, μέχρι την αυτοκτονία της (η Ίριδα στη μυθολογία ήταν αγγελια(ο)φόρος των θεών, το ενδιάμεσο ανθρώπων και θεών)...ο μυστικός της έρωτας με τον κουνιάδο, αλλά και ο θάνατος ενός από τα παιδιά της...μέσα όμως από τα γυρίσματα ξεπροβάλουν οιδιπόδεια συμπλέγματα, αιμομικτικές τάσεις, ομοφυλοφιλία, ζήλεια, απόπειρα για βιασμό, ανταγωνισμοί, πολιτική ανελευθερία, σπιούνοι...τελικά το προσωπείο που φορά ο ηθοποιός πολλές φορές δρα ως ένας εσωτερικός καθρέφτης πάνω στον οποίο εμφανίζονται και αποτυπώνονται τα βαθύτερα γνωρίσματα του εγώ...και τότε ο κινηματογράφος μπλέκεται τόσο με τη ζωή που τα όρια μεταξύ τους χάνονται...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου