Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Αισχύλος - Μπέκετ

ΑΚΙΝΗΤΟΙ ΗΡΩΕΣ
Ο ήρωας στη συνείδησή μας είναι ταυτισμένος με τη δράση. 


 Υπάρχουν όμως δύο έργα στην ιστορία του θεάτρου που από την αρχή μέχρι το τέλος ο ήρωας δεν μπορεί να κουνηθεί από τη θέση του και μένει ακίνητος.

Το πρώτο είναι ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ του Αισχύλου.


Ο Προμηθέας αλυσοδεμένος στέκει ακίνητος στην κορφή του Καύκασου, τεντωμένος ανάμεσα στον ουρανό και τη γη. Σ΄ αυτόν τον κάθετο άξονα εκτυλίσσεται η παγκόσμια ιστορία ανάμεσα στα δύο μέρη: στους θεούς και τους ανθρώπους. Ο Δίας είναι παντοδύναμος, ο Προμηθέας όμως γνωρίζει το μέλλον. Το μέλλον του θεού εξαρτάται από τον δέσμιό του. Αυτή η αντίθεση βάζει σε κίνηση τον κόσμο. Η εξουσία περιορίζεται από την άγνοια, η γνώση από την εξουσία.

Το δεύτερο είναι οι ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΡΕΣ του Μπέκετ. 



Η ηρωίδα, η Γουίνυ, είναι θαμμένη μέσα σε ένα αμμόλοφο, πρώτα μέχρι τη μέση, ύστερα μέχρι το λαιμό. Δεν υπάρχει χορός, μόνο ο παράλυτος άντρας που δεν μπορεί να πάει κοντά της. Απ΄ όλο τον εξωτερικό κόσμο, απ΄ όλα τα αντικείμενα απομένουν μόνο μια ομπρέλα, μια μεγάλη τσάντα, αντικείμενα καλλωπισμού κι ένα περίστροφο. Η γυναίκα φιλάει αυτό το περίστροφο και το βάζει στην άκρη, γιατί είναι κιόλας πολύ αργά, είναι βουτηγμένη ως το λαιμό και τα χέρια της είναι ήδη κάτω από το χώμα. Είναι αναγκασμένη να ζήσει μέχρι να πεθάνει. Κουδουνίσματα σημειώνουν το χρόνο. Το Πάνω και το Κάτω εξακολουθούν να υπάρχουν, όμως η γη δεν είναι παρά μόνο άμμος, κι ο ουρανός είναι ολότελα άδειος, δεν υπάρχουν ούτε καν σύννεφα. Όλη η δράση συνίσταται σ΄ αυτό το βούλιαγμα στη γη. Σ΄ ένα όλο και πιο βαθύ βούλιαγμα.

Αυτός είναι ο χρόνος-τέλος: ο χρόνος του βουλιάγματος στη γη, που δε σημαίνει τίποτε περισσότερο από το βούλιαγμα στη γη. Ο Δίας τώρα είναι περιττός. Οι ευτυχισμένες μέρες του Μπέκετ είναι η τελική εκδοχή του προμηθεϊκού μύθου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου